W dobie mediów społecznościowych i powszechnego dostępu do internetu kwestia ochrony wizerunku staje się coraz bardziej istotna. Publikowanie zdjęć lub nagrań przedstawiających inne osoby bez ich zgody może naruszać prawo i skutkować poważnymi konsekwencjami. Sprawdź, kiedy rozpowszechnianie wizerunku jest legalne, a kiedy może prowadzić do odpowiedzialności cywilnej lub karnej.
Czym jest wizerunek i jak jest chroniony prawnie?
Wizerunek to każda forma przedstawienia osoby, która umożliwia jej identyfikację, np. zdjęcie, nagranie wideo, portret czy grafika. W Polsce jego ochrona wynika z kilku aktów prawnych, w tym:
- Kodeksu cywilnego (art. 23 i 24 KC) – wizerunek jest dobrem osobistym, którego naruszenie może prowadzić do roszczeń cywilnych.
- Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (art. 81) – zdjęcie lub nagranie wideo zawierające wizerunek nie może być rozpowszechniane bez zgody osoby na nim przedstawionej, z pewnymi wyjątkami.
- Kodeksu karnego (art. 190a KK) – publikacja wizerunku w celu nękania lub zastraszania może być uznana za stalking i grozi za nią kara do 3 lat więzienia.
Kiedy można rozpowszechniać wizerunek bez zgody?
Wizerunek może być opublikowany bez zgody osoby na nim przedstawionej w kilku przypadkach:
- Osoba powszechnie znana – jeśli fotografia dotyczy osoby publicznej (np. polityka, aktora, sportowca) i została wykonana podczas wykonywania przez nią funkcji zawodowych.
- Tłum w miejscu publicznym – jeśli zdjęcie przedstawia zgromadzenie osób (np. na koncercie, manifestacji) i nie skupia się na jednej konkretnej osobie.
- Zgoda domniemana – jeśli osoba pozowała do zdjęcia odpłatnie i było jasne, że zostanie ono upublicznione (np. podczas sesji zdjęciowej).
W pozostałych przypadkach publikacja czyjegoś wizerunku bez zgody może stanowić naruszenie prawa.
Kiedy rozpowszechnianie wizerunku jest nielegalne?
Publikacja czyjegoś zdjęcia lub nagrania bez zgody jest niezgodna z prawem, gdy:
✔ Dotyczy osoby prywatnej, która nie wyraziła na to zgody.
✔ Zdjęcie przedstawia osobę w kompromitującej sytuacji lub narusza jej prywatność.
✔ Zostało wykorzystane w celu komercyjnym bez zgody osoby widniejącej na zdjęciu.
✔ Służy do zniesławienia, ośmieszenia lub nękania danej osoby.
Jakie są konsekwencje prawne rozpowszechniania wizerunku bez zgody?
Osoba, której wizerunek został rozpowszechniony bez zgody, może domagać się:
- Usunięcia zdjęcia lub filmu z internetu.
- Zadośćuczynienia finansowego za naruszenie dóbr osobistych.
- Przeprosin w mediach lub na stronie internetowej.
Dodatkowo, jeśli publikacja narusza Kodeks karny, sprawca może zostać ukarany:
- Grzywną lub ograniczeniem wolności, jeśli wizerunek został użyty w celu naruszenia prywatności.
- Karą do 3 lat więzienia, jeśli publikacja była elementem stalkingu lub szantażu.
Co zrobić, jeśli ktoś opublikował Twój wizerunek bez zgody?
- Skontaktuj się z osobą, która go udostępniła, i zażądaj jego usunięcia.
- Zgłoś sprawę do administratora strony lub serwisu społecznościowego – Facebook, Instagram czy YouTube umożliwiają zgłoszenie naruszenia prywatności.
- Zbierz dowody – jeśli publikacja miała charakter obraźliwy lub naruszała Twoją prywatność, warto zachować zrzuty ekranu i inne materiały.
- Skontaktuj się z prawnikiem – jeśli publikacja spowodowała szkody moralne lub finansowe, warto rozważyć pozew sądowy.
- Zgłoś sprawę na policję, jeśli wizerunek został użyty do nękania, szantażu lub innej przestępczej działalności.
Podsumowanie
Rozpowszechnianie wizerunku bez zgody może stanowić poważne naruszenie prawa i prowadzić do odpowiedzialności cywilnej oraz karnej. Zanim opublikujesz zdjęcie lub nagranie innej osoby, warto upewnić się, że masz na to jej zgodę. Jeśli Twój wizerunek został opublikowany bez Twojej zgody, masz prawo domagać się jego usunięcia i dochodzić swoich praw na drodze prawnej.
Dodaj komentarz